Սուր պրոստատիտ - Շագանակագեղձի սուր բորբոքում

Սուր պրոստատիտ առավել հաճախ հանդիպում է 20 – 40 տ, ինչպես նաև 60 տ – ից բարձր տղամարդկանց մոտ: Շագանակագեղձի սուր բակտերիալ բորբոքման պատճառները բազմազան են:

Սուր բակտերիալ պրոստատիտի ժամանակ բատերիաների ներթափանցման ի՞նչ ճանապարհներ կան:

Վերել ճանապարհ - Միզուկից ինֆեկցիաների բարձրացում դեպի շագանակագեղձ, որի պատճառը միզուկի բորբոքումն է՝ ուրեթրիտ:

Անմիջական – շագանակագեղձի բիոպսիայի ընթացքում բիոպսիոն ասեղի միջոցով անցում դեպի շագանակագեղձ՝ առաջացնելով շագանակագեղձի սուր բորբոքում:

Միզուկ – շագանակագեղձային ռեֆլուքս (հետհոսք), որը տեղի է ունենում դժվարամիզության ժամանակ՝ միզուկի շագանակագեղձային հատվածում ստեղծվում է բարձր ճնշում, և բորբոքված մեզի բաղադրիչները բակտերիաների հետ միասին ներթափանցում են շագանակագեղձ առաջացնելով սուր բակտերիալ պրոստատիտ:

Ուղիղ աղիքային ճանապարհ – ավշային ուղիների միջոցով, որը հանդիպում է ոչ հաճախ:

Հեմատոգեն ճանապարհ – ինֆեկցիան օրգանիզմի այլ հատվածից արյան միջոցով թափանցում է շագանակագեղձի հյուսվածք, որը հազվադեպ է դիտվում:

Սուր բակտերիալ պրոստատիտի (շագանակագեղձի սուր բորբոքման) առաջացմանը նպաստող գործոններն են՝

- Չպաշտպանված սեռական հարաբերություններ

- Անալ սեռական հարաբերություններ

- Ֆիմոզ

- Միզապարկի կատետերիզացիա

- Միզուղիների գործիքային միջամտություններ

- Շագանակագեղձի բիոպսիա

- Միզուկի ստրիկտուրա (նեղացում)

- Սուր ցիստիտ

- Ամորձու սուր բորբոքում

- Մակամորձու սուր բորբոքում և այլն

Ո՞ր բակտերիաներն են առավել հաճախ հայտնաբերվում սուր պրոստատիտի ժամանակ:

Սուր բակտերիալ պրոստատիտի ժամանակ առավել հաճախ՝ 60 – 80% դեպքերում հայտնաբերվում է աղիքային ցուփիկ (Escherichia coli) հարուցիչը: Մյուս հաճախ հանդիպող միկրոօրգանիզմներն են՝ Pseudomonas Aeruginosa, Proteus mirabilis, Klebsiella և այլն:

Սեռավարակներից առավել հաճախ սուր պրոստատիտ կարող են առաջացնել գոնորեայի հարուցիչը՝ Neisseria gonorrhoeae, խլամիդիայի հարուցիչը՝ Chlamydia trachomatis, տրիխոմոնիազի հարուցիչը՝ Trichomonas vaginalis: Շագանակագեղձի սուր բորբոքման հազվադեպ դեպքերում հայտնաբերվում են գարդներելլայի հարուցիչը՝ Gardnerella Vaginalis, տրիխոմոնոզի հարուցիչը՝ Trichomonas vaginalis: Սուր բակտերիալ պրոստատիտի եզակի դեպքեր են հանդիպում նաև տուբերկուլյոզի ժամանակ, որի դեպքում կարող է առաջանալ շագանակագեղձի աբսցես (թարախակույտ), և խուղակներ:

Ի՞նչ գանգատներ կարող են դիտվել սուր պրոստատիտի ժամանակ:

Սուր պրոստատիտի գանգատները շատ նման են սուր միզային ինֆեկցիայի ժամանակ դիտվող գանգատներին՝ հաճախամիզություն, մեզի շիթի թուլացում, միզելու ժամանակ այրոցի զգացողություն: Քանի որ սուր պրոստատիտի ժամանակ շագանակագեղձի հյուսվածքը այտուցվում է, ապա որոշ դեպքերում կարող է զարգանալ սուր միզակապություն: Եթե սուր պրոստատիտը բարդանում է սուր միզակապությամբ, ապա միզային կատետեր չի կարելի տեղադրել, այլ տեղադրվում է վերցայլային խողովակ՝ տրոակար էպիցիստոստոմիա:

Սուր պրոստատիտի ժամանակ հիվանդի մոտ կարող է դիտվել նաև ընդհանուր թուլություն, դող, սարսուռ, ջերմության բարձրացում:

Ինչպե՞ս է ախտորոշվում շագանակագեղձի սուր բակտերիալ բորբոքումը:

Առաջին հերթին շագանակագեղձի սուր բորբոքման ժամանակ հիվանդների մոտ կարող են դիտվել վերոնշյալ գանգատները:

Մատնային ռեկտալ զննման ժամանակ մինչև 90% դեպքերում սուր պրոստատիտի ժամանակ շոշափվում է շագանակագեղձի փափկացած կոնսիստենցիա: Այս դեպքում մատնային զննումը պետք է կատարվի շատ նուրբ, քանի որ զննման հետևանքով կարող է տեղի ունենալ շագանակագեղձի հյուսվածքից բակտերիաների տարածում արյան շրջանառություն և հիվանդի մոտ զարգանա սեպսիս:

Շագանակագեղձի սուր բորբոքման կասկածի դեպքում նշանակվում են հետևյալ լաբորատոր հետազոտությունները՝

Արյան և մեզի ընդհանուր քննություն, Գլյուկոզա, C – ռեակտիվ սպիտակուց:

Շատ կարևոր է նաև մեզի միջին չափաբաժնի բակտերիոլոգիական քննությունը: Եթե հիվանդի մոտ առկա է միզուկից թարախային արտադրություն, ապա ստուգվում է նաև սեռավարակները ՊՇՌ մեթոդով միզուկից քսուկում:

Գերձայնային հետազոտության միջոցով կարելի է հայտնաբերել շագանակագեղձի այտուցվածություն, որոշ դեպքերում շագանակագեղձի աբսցես: Նաև պետք է գնահատել միզարձակումից հետո մնացորդային մեզի ծավալը, որը նույնպես ազդում է բուժման եղանակի ընտրության վրա:

Ինչպե՞ս է բուժվում սուր պրոստատիտը:

Սուր բակտերիալ պրոստատիտի ժամանակ նշանակվում է հակաբակտերիալ բուժում մեզի միջին չափաբաժնի բակ քննության համար նմուշը հանձնելուց հետո: Նախնական նշանակվում է լայն սպեկտրի հակաբիոտիկ, որը հնարավոր է փոխվի բակ քննության արդյունքներից հետո: Սուր վիճակից դուրս գալուց հետո պարբերաբար անհրաժեշտ է կատարել սերմնահեղուկի բակ քննություն և վերջինիս հիման վրա հակաբակտերիալ բուժում մինչև մաքուր պատասխանին հասնելը: Դրանով կանխվելու է քրոնիկական պրոստատիտի առաջացումը:

Դժվարացած միզարձակումը բարելավելու համար նշանակվում է համապատասխան դեղորայք նաև միզուկ – շագանակագեղձային հետհոսքը կանխելու նպատակով:

Սուր պրոստատիտի ժամանակ նաև նշանակվում է ոչ ստերոիդ հակաբորբոքիչները ցավը նվազեցնելու կամ վերացնելու նպատակով:

Եթե սուր պրոստատիտով հիվանդի մոտ առկա է արտահայտված դժվարամիզություն, որի արդյունքում առկա է մեծ քանակությամբ մնացորդային մեզ, կամ զարգացել է սուր միզակապություն, ապա հիվանդին տեղադրվում է էպիցիստոստոմիա: